Πληροφορίες

Η διεθνής κινητοποίηση για την αντιμετώπιση των κινδύνων που προέρχονται από την κλιματική αλλαγή, περιλαμβάνει πλέον και την εγρήγορση για τις επιπτώσεις της σ’ ένα από τα πιο πολύτιμα κομμάτια του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, τα μνημεία του πολιτισμού. Στις 14 σημαντικότερες απειλές για τα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς η UNESCO συμπεριέλαβε την κλιματική αλλαγή, ενώ μάλιστα  εξειδικεύει τα φαινόμενα που οφείλονται σ’ αυτήν και τα διαχωρίζει από την απειλή των τοπικών κλιματικών και περιβαλλοντικών ιδιαιτεροτήτων (Local conditions affecting physical fabric). Από το 2017 και η Διεθνής Ένωση Μνημείων και Τοποθεσιών ICOMOS αναγνώρισε την ανάγκη ανάληψης δράσης, ώστε να εξασφαλιστεί το μέλλον του παρελθόντος μας με moto το “Future of our Pasts”.

Η προστασία των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αποτελεί επομένως πλέον κεντρική προτεραιότητα της UNESCO, του ICOMOS και του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων – ICOM, ενώ στην προτεραιότητα αυτή συνέκλινε και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι αρχαιολογικοί χώροι της Ελλάδος, ως μέρος της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και του εθνικού πολιτιστικού αποθέματος, καθώς και αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής ταυτότητας επιβάλλεται να προστατευθούν από κλιματικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους, ώστε να εξασφαλιστεί η επιβίωσή τους και κατ’ επέκτασιν η διάσωση των άυλων αξιών που συνδέονται μ’ αυτά. Η προστασία του πολιτιστικού κεφαλαίου της χώρας από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής συνεπάγεται ταυτόχρονα προφανή οικονομικά οφέλη στηρίζοντας τη βιωσιμότητα του τουρισμού ως κομβικής σημασίας κλάδου της εθνικής οικονομίας, που αναπτύσσεται ιδιαίτερα σε ζώνες που περιλαμβάνουν αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία.

Το πρόγραμμα CLIMASCAPE είναι μια διεπιστημονική έρευνα που επιχειρεί να συμβάλει στην προστασία των αρχαιολογικών χώρων από τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής μέσα από το τρίπτυχο «πρόβλεψη, ανίχνευση, διαχείριση».
Οκτώ αρχαιολογικοί χώροι του Καταλόγου Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, των Φιλίππων, του Ηραίου της Σάμου, της Δήλου, της Επιδαύρου, του Μυστρά, της αρχαίας Ολυμπίας, του Επικουρίου Απόλλωνος και των Δελφών, επελέγησαν για την εφαρμογή της πρότασης με την προοπτική αυτή να λειτουργήσει ως υπόδειγμα για την προστασία και άλλων μνημείων και αρχαιολογικών χώρων.